O szkole

Początek istnienia szkoły datuje się na 10.08.1916 r., kiedy to jeszcze w czasie zaborów i trwania I wojny światowej zorganizowano Publiczną Szkołę Powszechną w Michalowie. Rok później 01.11.1917 r. rząd polski przyjął ją jako jednoklasową ,,mieszankę”. Niestety nie zachowały się żadne dokumenty z tamtego okresu, tj. arkusze ocen czy kroniki. Pierwsze archiwalia pochodzą z roku 1919. Na podstawie zachowanych z tamtych lat arkuszy ocen ustalono, iż w roku szkolnym 1919/1920 istniała dwuoddziałowa Publiczna Szkoła Powszechna w Michalowie. Poziom nauczania podstawowego zależał od liczby klas w szkole. Liczba uczniów odnotowana w roczniku 1919/1920 (44) potwierdza, iż szkoła w Michalowie była w tym czasie jednoklasową. Ale już w roku 1920/1921 była to najprawdopodobniej szkoła trzyklasowa (127 uczniów), a w latach 1921/1922 (64 uczniów) i 1922/1923 (68 uczniów) – dwuklasowa. Organizacja szkoły zapewne zmieniała się, bo była podyktowana liczbą uczniów do niej uczęszczających. I tak były to:

• w roku 1923/1924 – szkoła czteroklasowa ( 200 uczniów),
• w roku 1924/1925 – szkoła trzyklasowa (137 uczniów),
• w roku 1925/1926 – szkoła dwuklasowa (taki zapis widnieje w arkuszach ocen z tego okresu, choć nie jest zgodny z liczbą uczniów – 137),
• w roku 1926/1927 – szkoła trzyklasowa (112 uczniów),
• w roku 1927/1928 - szkoła trzyklasowa (133 uczniów),
• w roku 1928/1929 - szkoła trzyklasowa (145 uczniów),
• w roku 1929/1930 - szkoła trzyklasowa (116 uczniów),
• w roku 1930/1931 - szkoła trzyklasowa (150 uczniów).

 

Nie wiadomo, jak była zorganizowana szkoła w latach 1931 – 1933, ponieważ nie zachowały się z tamtego okresu żadne dokumenty. Według istniejącej dokumentacji w latach 1935/1936 oraz 1936/1937 była ona szkołą dwuklasową . Jednocześnie stwierdza się, że 15.11.1937 r. przemianowano ją na Publiczną Szkołę Powszechną I Stopnia. Na podstawie ustawy „jędrzejewiczowskiej”  można więc stwierdzić, iż placówka realizowała program czterech pierwszych klas z elementami programowymi klas starszych (V – VII). Nauka w klasie I i II trwała po jednym roku, w klasie III – dwa lata, a w klasie IV – trzy lata. Ponadto musiała mieć ona od 60 do 120 uczniów i zatrudniać jednego lub dwóch nauczycieli. Tego typu szkoła nie dawała uprawnień do podejmowania nauki w gimnazjum, gdyż przejście do szkoły średniej następowało po ukończeniu sześciu klas szkoły powszechnej.

Organizacyjnie pierwszy stopień oraz cztery klasy przysługiwały szkole w Michalowie również w latach 1937/1938, 1938/1939 oraz 1940/1941. Od roku 1941 do roku 1944 nie są znane losy placówki, co nie dziwi w obliczu trwającej wówczas wojny. Z relacji osób mieszkających tutaj od dawna wynika, iż w tym czasie organizowano nauczanie poza szkołą w domach.

         Z kolei już w czasach Polski Ludowej placówka w Michalowie nosiła nazwę Jednoklasowej Publicznej Szkoły Powszechnej przy zorganizowanych sześciu klasach, tak samo jak w roku 1945/1946. Nowy ustrój szkoły składał się z siedmioletniej i siedmioklasowej szkoły powszechnej, co widać na przykładzie szkoły michalowskiej (choć niezgodna pozostaje liczba klas). Nieścisłości mogą jednak być wynikiem zawieruszenia się części dokumentacji, ponieważ również w roku 1946/1947 podawana jest mniejsza ilość klas, czyli cztery. Natomiast już od roku szkolnego 1947/1948 do 1951/1952 odnotowuje się istnienie siedmiu klas przy liczbie uczniów powyżej 200. Ośmioletnie nauczanie w szkole podstawowej wprowadzono dopiero od 1 września 1966 roku. Taki system funkcjonował w szkole aż do kolejnej nowelizacji w roku 1998 wprowadzającej sześcioklasową szkołę podstawową i trzyletnie gimnazja. Przed tym wydarzeniem 29.06.1995 r. przemianowano Szkołę Podstawową w Michalowie na Publiczną Szkołę Podstawową, a następnie w roku szkolnym 1999/2000 utworzono w Michalowie filię Gimnazjum w Sułowie. Kolejno w roku szkolnym 2004/2005 utworzono Zespół Szkół w Michalowie składający się ze Szkoły Podstawowej oraz Publicznego Gimnazjum, istniejących do dzisiaj.

         Z kolei jeśli chodzi o warunki lokalowe to szkoła od początku zlokalizowana była w budynku należącym do Ordynacji Zamoyskich znajdującym się nieopodal młyna. Kronika Biblioteki Publicznej w Michalowie podaje, iż przed wojną początkowo uczęszczały do niej dzieci pracowników i służby folwarcznej Zamoyskich i tylko nieliczne dzieci ,,co światlejszych gospodarzy”, co jest zgodne z zapisami zawartymi w arkuszach ocen z tamtego okresu. Sytuacja jednak powoli się zmieniała i do szkoły uczęszczały dzieci z takich miejscowości jak: Michalów (folwark, wieś, młyn, elektrownia, cegielnia), Deszkowice (folwark), Klemensów (pałac), a po wojnie również z Domu Dziecka, który mieścił się w Klemensowie w dawnym pałacu hrabiego Zamoyskiego, a prowadzony był przez siostry franciszkanki. Przed wojną do szkoły uczęszczały dzieci zarówno wyznania rzymsko-katolickiego jak i mojżeszowego, natomiast po roku 1945 byli to już prawie wyłącznie katolicy.

         Po II wojnie światowej szkoła była ośrodkiem życia kulturalnego. Zorganizowano w niej szkołę dla analfabetów, Szkołę Przysposobienia Rolniczego dla dorosłych, kursy dla dorosłych oraz Uniwersytet Powszechny. Tu latem organizowano kolonie dla dzieci z Warszawy, Lublina i Zamościa, którymi opiekował się ówczesny kierownik szkoły (Stanisław Otłowski), zapoznając je z pięknem przyrody pobliskiego parku i okolic.

Szkoła posiadała w tym czasie boisko sportowe wyposażone w taki sprzęt jak: kosz, siatki, bramki, przyrządy gimnastyczne. W zimie urządzano lodowisko na zalewie rzecznym, gdzie młodzież ćwiczyła jazdę na lodzie. Zaraz po wojnie teren przy szkole ogrodzono morwowym żywopłotem. Zasadzono wiele drzew i krzewów. Przy szkole prowadzono ogród warzywny i kwiatowy. Posiadano bardzo małą ilość sprzętu sportowego, co sukcesywnie odnotowywano przy okazji udziału uczniów w konkursach. Pomoce dydaktyczne nauczyciele wykonywali własnoręcznie. Jak podała podczas wywiadu pani Maria Słomińska ,,zasoby gromadzono w każdym nauczycielu”, gdyż baza dydaktyczna była bardzo prymitywna. Uczniowie siedzieli w ławkach z kałamarzami, pisali atramentem za pomocą piór w zeszytach w szarych okładkach, które trzeba było obłożyć papierem. Klasy ogrzewano piecami kaflowymi, zaś podłogę nasączano specjalnym impregnatem. W szkole nie było sanitariatów. Ławki i krzesełka nie zawsze były dostosowane do wzrostu i wieku uczniów. Dodatkowo pogarszały się warunki lokalowe. Kontrola sanitarna Inspektoratu Sanitarnego z  20.01.1987 r. wykazała, iż budynek główny zajmowany przez szkołę znajduje się w bardzo złym stanie sanitarno – technicznym, a jego stan stwarza zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa dzieci. Dlatego też ówczesny naczelnik Urzędu Gminy w Sułowie p. Edward Popielec podjął decyzję o budowie nowej szkoły.  Wielkim entuzjastą tej budowy był p. Tomasz Pańczyk, obecny wójt. Budynek szkoły miał powstać obok funkcjonującej placówki. Został powołany Społeczny Komitet Budowy Szkoły w Michalowie, w skład którego weszli:

- Czesław Magdziak- sołtys wsi Michalów,

- Andrzej Turczyniak- Komendant OSP w Michalowie,

- Edward Daniłowicz – skarbnik

- Piotr Żuk

- Jan Sikora- dyrektor PGR Michalów,

- Marian Wolski- zastępca dyrektora PGR

- Tomasz Pańczyk – geodeta gminny.

Podczas spotkań komitetu ustalono, że PGR przekaże na rzecz Komitetu Budowy Szkoły teren przy osiedlu mieszkalnym PGR-u (od strony Osiedla Klemensów) o powierzchni 1 ha.  W roku 1988 Komitet powiększył swój skład o dyrektora Szkoły Podstawowej, panią Janinę Hałasę, pracownika PGR – Stanisława Prokopczyka oraz Waldemara Pietraka- kierownika Zakładu Usług Technicznych  i Transportowych przy PGR w Michalowie.

         Zlecenie na wykonanie projektu budynku zlecono p. Czesławowi Kostykiewiczowi, projektantowi z Tomaszowa Lubelskiego.  Komitet zajmował się zbiórką pieniędzy od miejscowej ludności – którą przeprowadzał p. Andrzej Turczyniak. Za zebrane środki opłacono między innymi dokumentację techniczną, zakupiono część materiałów budowlanych, np. cegłę z cegielni w Kraśniku. Po opracowaniu dokumentacji rozpoczęto roboty ziemne wykonane nieodpłatnie przez Cukrownię Klemensów w Szczebrzeszynie. Dyrektorem Cukrowni w obecnym czasie był p. Franciszek Bondyra, który wspierał budowę, udostępniając m.in. sprzęt. Jako pierwszy powstał budynek gospodarczy (obecne garaże). Fundament wykonano w czynie społecznym. I tak rozpoczęła się budowa nowego budynku szkoły. Kierownikiem budowy został p. Jacek Ślusarczyk, który nadzorował prace.  Tak trwała budowa, którą najpierw prowadził ZUTIK przy PGR. Następnie kontynuowała ją ekipa z Zamościa, m.in. p. Wawrzyniec Blomka, Józef Dałek.

Po zakończeniu budowy, która trwała ponad 8 lat, Kuratorium Oświaty w Lublinie wyposażyło placówkę w niezbędny sprzęt. Uroczyste przeniesienie szkoły do nowego budynku odbyło się 10.10.1992 roku z okazji Dnia Edukacji Narodowej. Otwarcia dokonał ówczesny dyrektor szkoły – Jerzy Kuźma w towarzystwie najważniejszych przedstawicieli władz lokalnych: obecnego wojewody zamojskiego Marcina Zamoyskiego, wójta Gminy Sułów Waldemara Pietraka oraz Tomasza Pańczyka pracownika Gminy w Sułowie pełniącego funkcję przewodniczącego komitetu budowy szkoły w Michalowie, a także reprezentantów Kuratorium Oświaty w Lublinie. Otwarcie poprzedziła uroczysta msza święta, w czasie której poświęcenia szkoły dokonał ks. Grzyb oraz proboszcz parafii pw. NSPJ w Klemensowie – Romuald Bekier. Młodzież uświetniła to podniosłe wydarzenie montażem słowno-muzycznym przygotowanym specjalnie na tę okazję przez nauczycieli p. Annę Słomińską Siemczyk, Elżbietę Daniłowicz. Odśpiewano ,,Kwiaty polskie”, wyrecytowano piękne wiersze oraz zaprezentowano krótkie przedstawienie w wykonaniu najstarszych uczniów. Wystąpił również Zespół Muzyki Dawnej "Capella All' Antico" z Zamościa.

Obecnie w skład Zespołu Szkół wchodzi oddział przedszkolny, szkoła podstawowa, gimnazjum. Uczniowie mają do dyspozycji przestrzennne sale lekcyjne, pracownię komputerową, pracownię multimedialną, świetlicę, bibliotekę, jadalnię, sklepik szkolny, salę ćwiczeń, wielofunkcyjne boisko. Mogą korzystać z porad pedagoga, rozwijać swoje zainteresowania. Z inicjatywy  dyrektora p. Elizy Pańczyk powołano Szkolny Klub Wolontariusza i reaktywowano drużynę harcerską "Złote Gryfy". Pozyskano wiele pomocy dydaktycznych, w tym tablice interaktywne, notebooki w ramach projektu "Cyfrowa szkoła" itp. W całym obiekcie została wymieniona stolarka okienna. Wykonno generalny remont niektórych pomieszczeń, np. łazienek. Osoby z zewnątrz postrzegają szkołę jako bardzo estetyczną i zadbaną. Najbardziej satysfakcjonujące są coraz wyższe wyniki z egzaminów zewnętrznych oraz wysoki poziom bezpieczeństwa.

Kierownicy / Dyrektorzy

1.     ?  (1916 – 1921)

2.     Józef Miziołek (1921 – 1924 i 1926 – 1934)

3.     Bronisław Rogalski (1925/1926)

4.     Andrzej Hus (1934/1935)

5.     Walerian Borczowski (1935 – 1948)

6.     Stanisław Otłowski (1948 – 1970)

7.     Henryk Pomarański (1970 – 1980)

8.     Jerzy Szpunar (1980 – 1984)

9.     Janina Hałasa (1984 – 1991)

10.    Jerzy Kuźma (1991 – 2005)

11.     Eliza Pańczyk (2005 – 2015) 

12.    Joanna Pomarańska (2015- nadal)

                                                                                                                                              opracowały:

                                                                                                     Eliza Pańczyk-dyrektor szkoły

                                                                                                     Dorota Gnieciak - nauczyciel  j.polskiego/ historii

                                                                                                                                                                          maj 2013 r.